Άκουε πολλά, λάλει καίρια.

ΒΙΑΣ Ο ΠΡΙΗΝΕΥΣ
  • Άρθρα-Δηλώσεις

Για τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη

Του Σπύρου Λυκούδη

Στα 11 χρόνια από το θάνατό του, αυτό το μικρό σημείωμα για τον Μιχάλη δεν είναι βεβαίως μια νεκρολογία, ούτε μια αποτύπωση της ζωής και της δράσης του.

Είναι μια αναφορά σε έναν αγαπημένο σύντροφο και ακριβό φίλο που έφυγε νωρίς, αφήνοντας την πολιτική σκέψη της Αριστεράς πιο φτωχή και στην πολιτική ζωή του τόπου ένα μεγάλο κενό δυσαναπλήρωτο.

Κάποιοι δυστυχώς είναι αναντικατάστατοι.

Στη δεκαετία που ακολούθησε, στη δεκαετία του πολιτικού παραλογισμού, του καιροσκοπισμού, της πολιτικής βιαιότητας, της λαϊκιστικής επίθεσης και του έκδηλου αντιευρωπαϊσμού, το μέτωπο των δυνάμεως της λογικής και της ευθύνης που προσπάθησε να οργανώσει τις δημοκρατικές άμυνες της κοινωνίας, αισθάνθηκε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο το βάρος της απουσίας του Μιχάλη.
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης διαμορφώθηκε πολιτικά, στα μαθητικά και φοιτητικά του χρόνια μέσα από τους αγώνες για το Κυπριακό, το 15% και το 1-1-4.

Ανήκε στην ομάδα των νέων της Αριστεράς του προδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, που έγραψαν και υπέγραψαν τους σημαντικούς αγώνες για Δημοκρατία και ελευθερίες στα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια.

Ο Παπαγιαννάκης αν και ορμητικός, σαρωτικός, αφηγηματικός και μονίμως εξιστορών, σπανίως μίλαγε -όπως πολλοί γνωρίζουμε- γι΄ αυτή την περίοδο, για καταστάσεις, γεγονότα, πρόσωπα και πράγματα.
Υπάρχουν καλώς καμωμένα και κακώς καμωμένα, έλεγε πάντα. Τώρα να δούμε τι κάνουμε.

Ο Μιχάλης, άνθρωπος με πλούτο γνώσεων, με πολυεπίπεδα ενδιαφέροντα, ευρυμάθεια και συνεχώς ανανεούμενη και ανατραφοδοτούμενη πολιτική σκέψη, σε συνεχή επαφή ως πολύγλωσσος με ότι νέο κυκλοφορούσε, επιχείρησε με επιμονή να μπολιάσει, όχι μόνο τις προγραμματικές επεξεργασίες αλλά και τις πολιτικές λειτουργίες του χώρου της ανανεωτικής αριστεράς στην οποία ανήκε και σε όποιες εκδοχές της συνέπραξε, με ζητήματα που πίστευε ότι άνοιγαν τους ορίζοντές της και την καθιστούσαν όχι μόνο ανανεωτική αλλά και συνεχώς ανανεούμενη όπως έλεγε και ο άλλος σημαντικός διανοητής και πρόωρα χαμένος Άγγελος Ελεφάντης.

Ο Παπαγιαννάκης υπήρξε ο πρώτος που πρότεινε και ήταν ανυποχώρητος, την δημιουργία «τάσεων» στην κομματική λειτουργία, σε εποχές που ακόμα και η λέξη προκαλούσε σε πολλούς ρίγη.
Αν και υπήρξε επίμονος, οξύς και πολλές φορές ανελαστικός στις απόψεις του, όχι μόνο δεν είχε καμιά εχθρότητα στις αντίπαλες εσωκομματικές θέσεις, αλλά επεδείκνυε και μια – για μένα ακόμα ανεξήγητη- στάση ήπιας αντίδρασης ακόμα και σε ταπεινώσεις που είχε δεχτεί εσωκομματικά και κυρίως στον εμπαιγμό που υπέστη σχετικά με την υποψηφιότητά του στον Δήμο της Αθήνας.
Ίσως, γιατί έδινε σε τέτοια θέματα την πραγματική τους διάσταση, έχοντας βιώσει στην προσωπική του ζωή πολύ μεγαλύτερα τραύματα.

Μίλησε από τους πρώτους για την περιβαλλοντική κρίση και πάλεψε για να ενταχθεί η οικολογική διάσταση στον προγραμματικό και πολιτικό λόγο του κομματικού φορέα απ΄ την δεκαετία του ’80.

Ήταν εξαρχής αντίθετος και δυστυχώς μειοψηφικός στην ανάληψη απ’ την Ελλάδα των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004. Θυμάμαι να δίνει μάχες χωρίς επιτυχία για να πείσει τότε τα κομματικά μας όργανα για το «οικονομικό έγκλημα» όπως έλεγε της ανάληψης των αγώνων και για την βεβαιότητα της σκληρής λιτότητας που θα ακολουθούσε.

Βαθύτατα ευρωπαϊστής, υπέρμαχος του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Αριστεράς και της χώρας, έβλεπε τις θεσμικές ανεπάρκειες της Ευρώπης και θεωρούσε ως απαραίτητη για το μέλλον της την ισχυρή πολιτική της ενοποίηση.

Ο Μιχάλης ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα. Πολύπλευρη. Αριστερός Ευρωπαϊστής, οικολόγος, ουσιαστικά θεσμικός αλλά και κινηματικός.

Δεν θέλω να τον φέρνω στην μνήμη μου στην τελευταία φάση.

Θέλω να τον θυμάμαι στις συνεδριάσεις σκυμμένο και σιωπηλό να λύνει σταυρόλεξα και όταν ερχόταν η σειρά του να μιλήσει, εκεί που νόμιζες ότι δεν είχε παρακολουθήσει τίποτα και κανέναν, να τον ακούς να διατυπώνει σκέψεις και κρίσεις πάνω σε όλες σχεδόν τις ομιλίες που είχαν προηγηθεί.

Θέλω να τον θυμάμαι στο μονίμως ακατάστατο γραφείο του με σπαρμένα εδώ και εκεί βιβλία και σημειώσεις, με τις πίπες του και τα σακουλάκια καπνού ανοιγμένα, με κατεβασμένα στην μύτη τα γυαλιά του να μιλάει, να σοβαρεύεται, να θυμώνει, να γελάει.

Θέλω να τον θυμάμαι στα πάρτυ μας να χορεύει ασταμάτητα rock & roll, mambo και swing και να διαγωνιζόμαστε μέχρι πτώσεως.

Θέλω να τον θυμάμαι όπως ήταν, γκρινιάρη αλλά και πάντα τρυφερό.

‘Εχει λείψει πολύ ο Μιχάλης σε όλους μας.

Δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ

30/05/2020

 

Ενδιαφέροντα άρθρα

23.05.2023

Μετά τον αντιμνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ, τι; του Γ. Βούλγαρη

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
22.05.2023

Το τέλος του καιροσκοπικού ριζοσπαστισμού, του Β. Βαμβακά

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
31.05.2022

Μεταπολιτική, μεταδημοκρατία, μετακόμματα, του Γ. Σιακαντάρη

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Αυτή η σελίδα χρησιμοποιεί cookies για να διαχειριστεί τα στοιχεία χρήσης, στατιστικά πλοήγησης και άλλες λειτουργίες. Επισκεπτόμενοι τη σελίδα μας συμφωνείτε οτι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε cookies.

OK