Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον Ιωνα Τσώχο, ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ της Κυριακής, 4.11.2013

Κύριε Λυκούδη, η αιφνιδιαστική δήλωση Σαμαρά ήταν ''ανφέρ'' προς τη ΔΗΜΑΡ και γενικά τους κυβερνητικούς εταίρους; Δημιουργεί ζήτημα για τη συνεκτικότητα της κυβέρνησης στο εξής;

Αλήθεια είναι ότι αιφνιδιαστήκαμε. Αλήθεια επίσης είναι ότι εμείς στη ΔΗΜΑΡ εκτιμούμε την αξία της ψυχραιμίας και της αυτοπειθαρχίας. Διότι φοβούμαι ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πως η συνεκτικότητα, όπως λέτε, ως προϋπόθεση επιτυχίας της κυβέρνησης δεν απαιτεί μόνο την εκταμίευση μιας δόσης.
Για να βαδίσει έστω κι ένα βήμα ανόρθωσης η Ελλάδα, η κυβέρνηση χρειάζεται να οδηγήσει τη χώρα από την μονοκομματική αυθαιρεσία στην πολυκομματική συνεργασία, και για να επεξεργαστεί ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο διεξόδου, χρειάζονται ρήξεις με τα απόνερα του πελατειακού δικομματισμού. Είναι σημαντικό λοιπόν ο πολιτικός κόσμος της χώρας να βρει τρόπους συνεργασίας. Και επειδή δεν έχουμε κουλτούρα πολυκομματικών κυβερνήσεων, καλό είναι να είμαστε όλοι προσεκτικοί.

Γενικά θεωρείτε ότι ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει έως τώρα τα άλλα δύο κόμματα ως κυβερνητικούς εταίρους ή ''κάνει το δικό του'' όπως έχει καταγγελθεί και από το ΠΑΣΟΚ παλιότερα;

Πράγματι παρατηρήθηκε έλλειμμα ενημέρωσης και συντονισμού. Όμως είμαστε σε πολυκομματική κυβέρνηση, την απαρτίζουν τρία κόμματα με διαφορετική ιδεολογική ταυτότητα, σε συνθήκες εξαιρετικά αντίξοες. Προφανώς θα αντιμετωπίσουμε και τριβές και διελκυστίνδες και αδιέξοδους προσωπικούς εγωισμούς και επικοινωνιακές ακροβασίες από όλες τις πλευρές. Κατανοώ γιατί συμβαίνουν αλλά δεν τα δικαιολογώ.
Αν όμως αναφέρεστε στις φήμες ότι ο Πρωθυπουργός δέχεται εισηγήσεις για εκλογές, για να αποκτήσει αυτοδυναμία, προσωπικά θεωρώ αστείες αυτές τις προσεγγίσεις. Διότι πιστεύω ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει πλήρη συνείδηση ότι η διέξοδος της χώρας από την κρίση απαιτεί ευρείες συναινέσεις και ότι κανείς, όσο δυνατός κι αν αισθάνεται, δεν μπορεί να αντεπεξέλθει μόνος.

Την ουσία των δηλώσεων Σαμαρά πώς τη σχολιάζετε; Θεωρείτε ότι έγινε επαρκής πολιτική διαπραγμάτευση, τόσο για τα εργασιακά, όσο και γενικότερα;

Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι συζητά ο Πρωθυπουργός με τους συνομιλητές του. Πάντως, αν έγινε, δεν έφερε ορατό αποτέλεσμα.
Σας καλώ όμως να δούμε λίγο πιο βαθιά αυτό που ονομάζουμε πολιτική διαπραγμάτευση, πέραν των πολιτικών εκβιασμών που εισηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ.

Για να διαπραγματευτείς αποτελεσματικά, θα πρέπει να έχεις συμφωνημένο ένα στρατηγικό σχέδιο εθνικής ανάπτυξης, να είσαι σίγουρος πού θέλεις να πάει η χώρα, ώστε τα ζητούμενα σου στη διαπραγμάτευση να υπηρετούν το στρατηγικό σχεδιασμό. Αυτό το βασικό πολιτικό εργαλείο, η εθνική πολιτική ανάπτυξης, το ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο λείπει.
Δεν εκπονείται βέβαια σε 3 μήνες και με το μαχαίρι στο λαιμό, αλλά και κανείς δεν είναι άμοιρος ευθυνών.

Τώρα μιλάμε για τα εργασιακά αλλά τέτοια θέματα προκύπτουν συνεχώς και τίθεται πιεστικά ένα σημαντικό ερώτημα: πώς σχεδιάζεται και εκπονείται η πολιτική. Κι αυτό πρέπει να απασχολήσει όλα τα κόμματα.
Στη συγκεκριμένη συγκυρία το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών επεξεργασιών έχει μοναδικό στόχο την περικοπή δαπανών του κράτους. Η διαπραγμάτευση και μεταξύ των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση και με την τρόικα περιορίζεται σ΄αυτό.
Περιθώρια για την ουσιαστική πολιτική συζήτηση, πώς θα σταθεί η χώρα στα πόδια της, πώς θα αναπτυχθεί η οικονομία της, ποια οικονομία, με ποια εργαλεία και σχεδιασμούς, δεν υπήρξαν ως τώρα.

Η ΔΗΜΑΡ κατηγορείται ότι επιμένει σε ένα ζήτημα που είναι ''η σκιά του γαϊδάρου'' σε σχέση με το συνολικό πακέτο των μέτρων. Τι απαντάτε;

Η ΔΗΜΑΡ μπήκε στην περιπέτεια της κυβέρνησης για να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή οικογένεια και στην Ευρωζώνη.
Θα μπορούσε αυτό να συμβεί με ένα εργασιακό θεσμικό πλαίσιο όπως το προτεινόμενο από την τρόικα; Όχι! Και δεν το λέω εγώ, αλλά η ίδια η Κομισιόν, σε ερώτηση της ευρωβουλευτού Συλβάνας Ράπτη.
Εξαρχής τονίσαμε ότι η ολόπλευρη θεσμική χαλάρωση του εργασιακού πλαισίου στην φάση αυτή θα έστελνε περισσότερο κόσμο στην ανεργία χωρίς κανένα άμεσο δημοσιονομικό όφελος.
Ακόμη αναρωτιόμαστε γιατί μπήκε στην ατζέντα, χωρίς καμιά προετοιμασία κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, όταν οι τρεις αρχηγοί όδευαν στη Βουλή για να επισφραγίσουν τη διαπραγμάτευση.

Κάποιοι μέσα στο κόμμα σας ζητούν να πείτε "όχι σε όλα" ανεξαρτήτως εργασιακών, κάποιοι να πείτε ''ναι σε όλα΄΄ ακόμη κι αν τα εργασιακά είναι στο ίδιο άρθρο με τα υπόλοιπα. Ποια είναι η θέση σας απέναντι και στους δύο;

Η Ανανεωτική Αριστερά στέκεται ανάμεσα σε δυο πυλώνες, που σήμερα αποτελούν δυο αλληλουχίες στο DNA της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η Ευρώπη των εργαζομένων και η εθνική ευθύνη είναι τα όρια μας. Ευθύνη που, στη συγκεκριμένη συγκυρία υπερτερεί έναντι της προσωπικής καταξίωσης και του κομματικού οφέλους.

Και ξέρετε κάτι; Οι πολιτικές πρέπει να δίνουν λύσεις, όχι να δημιουργούν νέα προβλήματα. Για τούτο δεν πορευόμαστε με γνώμονα τις εκλογές ή προσωπικές φιλοδοξίες.
Και είναι τουλάχιστον βλαξ, όποιος θεωρεί ότι ο Κουβέλης ρισκάρει τη ζωή του, την ιστορία και το μέλλον της Ανανεωτικής Αριστεράς στην πατρίδα μας, για ν΄ αποκτήσει μια θέση, την οποία θα είχε σίγουρη- πιθανότατα θα του την πρόσφεραν οι ίδιοι που σήμερα τον κατηγορούν ότι την επιθυμεί- αν «καθόταν στ΄ αυγά» της ευχάριστης αντιπολίτευσης!

Πέρα από τα εργασιακά, είχαμε τη ''μάχη'' στο νομοσχέδιο για τις αποκρατικοποιήσεις. Προϊδεάζουν για το τι θα συμβεί και στην ψηφοφορία για τα μέτρα;

Σπύρος Λυκούδης: Οι βουλευτές είναι ενήλικες που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Είμαι σίγουρος ότι αναγνωρίζουν ότι η πολιτική τους αντίληψη και τόλμη κρίνει το παρόν και το μέλλον της χώρας, που πάει να πει την τύχη εκατομμυρίων και της Δημοκρατίας.

Βλέποντας την άκαμπτη και εκβιαστική στάση της τρόικας, τις δεσμεύσεις των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Παπαδήμου και τις υπογραφές Σαμαρά και Βενιζέλου, μήπως ήταν εξαρχής ουτοπία ή ευσεβής πόθος η επαναδιαπραγμάτευση και η ελπίδα για σταδιακό απεγκλωβισμό από τα μνημόνια;

Όχι, σε καμιά περίπτωση. Καταρχάς έγινε ουσιαστική διαπραγμάτευση για πρώτη φορά από το 2010. Πετύχαμε καλύτερη διαχείριση κάποιων θεμάτων. Κυρίως όμως διότι τα προβλήματα είναι τόσο, μα τόσο μεγάλα, το κουβάρι τόσο μπερδεμένο, που κανένας δεν έχει δικαίωμα να παριστάνει τον Πόντιο Πιλάτο.

Θα έλεγα μάλιστα ότι όσο πιο άκαμπτη είναι η στάση των δανειστών και εκβιαστικές οι απαιτήσεις των εκπροσώπων τους, τόσο μεγαλύτερο ειδικό βάρος αποκτά η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση.

Πολλοί αναμένουν κοινωνικές εκρήξεις ενόψει, αλλά και μετά την ψηφοφορία για τα μέτρα. Πώς αντιμετωπίζετε αυτό το ενδεχόμενο;

Πιστεύω στην ωριμότητα των πολλών, που γνωρίζουν πως δεν υπάρχει εύκολος ή σύντομος δρόμος.
Δεν είμαι όμως σίγουρος ότι εμείς, που διαμορφώνουμε την κοινή γνώμη, χειριζόμαστε σωστά τις εξουσίες μας, πολιτικοί, δημοσιογράφοι και η κυβέρνηση και οι δικαστές. Και υποψιάζομαι ότι λειτουργούν παράγοντες αποσταθεροποίησης μέσα στους κύκλους του εθνολαϊκισμού, που πολλαπλασιάζουν τώρα τα ευήκοα ώτα εκείνων οι οποίοι αρέσκονται στην πολιτική των συνθημάτων. Γι΄ αυτό θα πρότεινα και σε μας και σε σας «λιγότερα λόγια και πιο πολλή δουλειά».